Levent Bayraktar – Prof. Dr.- Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
Orcid: https://orcid.org/0000-0001-5496-6896
Anahtar Kelimeler: Ahlâk, Ahlâk Metafiziği, Aşkınlık, Ben ve Öteki, Değer, Şahsiyet
Yıl: 2020 (Eylül) / Cilt: 1 / Sayı: 1
Sayfa: 1-9
Aşkınlık ve Ahlâk
Özet
İnsan nedir, diğer canlılardan hangi özellikleri ile ayrılır ve hayatın bir anlamı var mıdır gibi sorular ve meseleler, etik ve metafizik bir ele alışı zorunlu kılar. İnsanoğlu, tabiatın içinde ve onun bir parçası olmakla birlikte sadece bir canlı türü değildir. O, fizik ve biyolojik olgularla açıklanıp tüketilebilecek bir varlık da değildir. Çünkü insan, olgularla çevrili ve kayıtlı olmasına rağmen bunların ötesini de tasavvur ve tahayyül edebilen bir değer varlığıdır. İnsan, anlam arayan, anlam atfeden, anlamlandırma ihtiyacı duyan biricik canlıdır. Bu yüzden bütün eylemleri ya bir değerden kaynaklanır ya da bir değeri gerçekleştirmeye yönelir. Değer adına eylemek, ahlâkî bir varlık olmak demektir. Ahlâk, olgu ile yetinmemek ve olması gerekeni gerçekleştirmektir. Ahlâkî şahsiyet, değer adına tavır alabilmek ve kendi bencilliğimizi aşarak, aşkınlaşmak yolunda teşekkül etmektedir. Bu bağlamda bu çalışmada, insanın değer bilinci geliştirmek suretiyle, ahlâkî bir şahsiyet olarak aşkınlaşması problematiği irdelenmektedir.