Hüseyin Hüsnü Efendi ve Fihrist-i Ahlâk

Hüseyin Hüsnü Efendi ve Fihrist-i Ahlâk

Mükerrem Bedizel Aydın, Prof. Dr., Sakarya Üniversitesi, Felsefe Bölümü

https://orcid.org/0000-0002-2047-265X

Ender Büyüközkara, Dr. Öğr. Üyesi, Sakarya Üniversitesi, Felsefe Bölümü

https://orcid.org/0000-0002-7039-3159

DOI: 10.5281/zenodo.7268527

Hüseyin Hüsnü Efendi ve Fihrist-i Ahlâk

Kuzatdan Sadık Efendi’nin oğlu (Köse) Seyyid Hüseyin Hüsnü Efendi İstanbul’da doğmuş, 7 Ramazan 1265’te (27 Temmuz 1849) vefat etmiştir. Maliye Nezareti’nde mukataa odasında görev yapmış, daha sonra maliye müsteşarlığı (1837-1839) vazifesine getirilmiştir. Meclis-i Muhasebe-i Maliye âzâlığı da yapan Hüseyin Hüsnü Efendi, 1841-1844 tarihlerinde Konya, akabinde Bolu defterdarlığı görevlerini ifa etmiştir. Bu görevden azledilmesinden sonra İstanbul’a dönmüş, 1844’de Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye âzâlığına, ardından Çiftlikat-ı Hümâyûn ve Fabrikalar nâzırlığına getirilmiştir. 12 Rebiülevvel 1265 (5 Şubat 1849)’de bâlâ rütbesiyle maliye nazırı olmuştur. Fakat bu makamda altı aylık bir süre görev yapabilmiş, Sadrazam Koca Reşid Paşa’nın konağında verilen iftar ziyafetinden evine döndükten bir süre sonra hayatını kaybetmiştir. Kabri Eyüp’tedir (Ketebe.org, t.y.; Kırmızı, 2003, s. 108; Hüseyin Hüsnü, 1302, s. 2).

Onur Kabil & Tufan Çötok – Platon’un Kharmides’inde Ölçülülük (Sophrosyne) Kavramı

Onur Kabil & Tufan Çötok – Platon’un Kharmides’inde Ölçülülük (Sophrosyne) Kavramı

Onur Kabil, Arş. Gör. Dr., Sakarya Üniversitesi, Felsefe Bölümü

https://orcid.org/0000-0001-7545-7994

Tufan Çötok, Doç. Dr. Sakarya Üniversitesi, Felsefe Bölümü

https://orcid.org/0000-0002-9664-4745

DOI: 10.5281/zenodo.7268492

Platon’un Kharmides’inde Ölçülülük (Sophrosyne) Kavramı

Denilebilir ki Platon’un diyaloglarına ilgi hep canlı kalmış ve kalacaktır. Bunun arkasında yatan nedenlerden biri de filozofun hala aktüel olan felsefe kavramlarına bitip tükenmez ilgisidir. Kharmides, tam da bu ilginin açık bir şekilde görüldüğü diyaloglardan biridir ve konusunu ‘sophrosyne’ kavramının ne şekilde tanımlanması gerektiğine yönelik tartışma oluşturur. Son derece renkli ve verimli bu tartışmada Platon, Sokrates aracılığıyla kavramı dinginlik, alçakgönüllülük, herkesin kendine ait işleri görmesi, iyi şeyler yapmak, kendini bilmek gibi tanımlamalar eşliğinde tartışır. Sophrosyne, yani ölçülülük, Platon öncesi Yunan düşüncesinde aktüel bir kavramdır. Platon tarafından tekrar felsefe sahnesine çıkarılmasının gerekçesi kavramın son dönemlerde eleştirilmesi, Platonik üslubun sonucu ve felsefesinde sonrasında oynayacağı rol bağlamında değerlendirilmiştir. Ayrıca kavramın ‘ölçülülük’ olarak tercüme edilmesi konusunda gerekçeler sunulmuştur.

Bahadır Karadağ – Gazâlî’nin Felsefî Ahlâka Dair Görüşleri Hakkında İki Farklı Yaklaşım

Bahadır Karadağ – Gazâlî’nin Felsefî Ahlâka Dair Görüşleri Hakkında İki Farklı Yaklaşım

Bahadır Karadağ, Arş. Gör., Sakarya Üniversitesi, Felsefe Bölümü

https://orcid.org/0000-0001-6776-0264

DOI: 10.5281/zenodo.7239110

Gazâlî’nin Felsefî Ahlâka Dair Görüşleri Hakkında İki Farklı Yaklaşım

Bu makale Gazâlî’nin filozofların ahlâk hakkındaki görüşleri bağlamında iki farklı yaklaşım örneğini ele almaktadır. Gazâlî fıkıh, kelam ve felsefe konularında döneminin etkili şahsiyetlerinden birisi olup hayatının bir safhasında, hakikî bilginin sûfîlerin yolundan gitmek suretiyle elde edilebileceğini savunmuştur. Bununla beraber Gazâlî, kitaplarını tetkik ettiği filozofların metafizik ve fizik öğretilerini eleştirmiş olmasına rağmen onların ahlâka dair söyledikleri şeylerin önceki zamanlarda yaşamış sûfîlerden gelen bilgiler olduğunu ifade etmiştir. Bu çalışmada Gazâlî’nin, filozofların ahlâk öğretilerine yaklaşımının mahiyeti üzerinde duran ve bu bağlamda Gazali’yi yorumlayan iki uzman görüşü ele alınmış ve değerlendirilmiştir.

Hasan G. Bahçekapılı – Ahlâktan Tanrı’ya Ulaşılabilir mi? Enis Doko’nun “Allah’sız Ahlâk Mümkün mü?” Kitabı Üzerine Bir İnceleme

Hasan G. Bahçekapılı – Ahlâktan Tanrı’ya Ulaşılabilir mi? Enis Doko’nun “Allah’sız Ahlâk Mümkün mü?” Kitabı Üzerine Bir İnceleme

Hasan G. Bahçekapılı

Dr., İstanbul Medipol Üniversitesi, Psikoloji Bölümü
https://orcid.org/0000-0002-2056-9718

DOI: 10.5281/zenodo.7239132

Ahlâktan Tanrı’ya Ulaşılabilir mi? Enis Doko’nun “Allah’sız Ahlâk Mümkün mü?” Kitabı Üzerine Bir İnceleme

Felsefeci Enis Doko bu kitapta Tanrı-ahlâk ilişkisiyle ilgili özel bir iddiayı felsefi olarak temellendirmeye çalışıyor. Kendi ifadesiyle bu iddia ahlâklı olmak için dinin gerektiği veya dindarların ateistlerden daha ahlâklı olduğu iddiası değil. Savunulan iddia ahlâkın ontolojik olarak temellendirilebilmesi için Tanrı’nın var olması gerektiği.